Beykoz Konut Projesi

Location      İstanbul, Türkiye

Date              2024

Type              Residential

Status           Competition

Proje alanı, Beykoz’un genel karakteristik özelliklerini yansıtan doğal ve kentsel unsurların bir birleşimini sunmaktadır. Yoğun yeşil dokuyla çevrili alan, topoğrafyasının sunduğu avantajlarla çeşitli vista noktalarına sahiptir. Bununla birlikte eğimden kaynaklı olarak topoğrafyaya adaptasyon amacıyla alanda yoğun bir şekilde istinat duvarı inşa edilmiştir.

Tekil ve bireysel yapıların bulunduğu alanda eski zamanda yapılan yapıların yanı sıra yeni bir modern yapılaşma durumu da başlamıştır. Bu noktada alanın tarihi dokusu ile modern doku arasında bazı geçiş noktaları görülebilmektedir.

Alan içerisindeki kullanım deseni çeşitlilik göstermektedir. Yeşil doku, tarım alanları, seralar ve havuzlu villalar, çok girdili bir kültürel ve mekânsal yaşamı ifade etmektedir. Bu farklılıklar, bölgeye hem görsel hem de işlevsel bir dinamizm kazandırmaktadır.

Yapılara bakıldığında ise İstanbul’un geneline göre daha düşük katlı yapılar ve yaya dostu mahalle ölçeği, sokakta insan odaklı bir kentsel deneyim sunmaktadır.

Bölge, Beykoz’un genel karakteriyle uyumlu olarak, çevresindeki daha yoğun kent dokusuna karşı bir doğal çekirdek işlevi görmektedir. Bu boşluk, yoğun yapılaşmış kentsel çevreyle kırsal özelliklerin birleştiği bir tampon bölge yaratmaktadır. Alan, bu geçiş rolüyle hem ekolojik hem de mekânsal bağlamda İstanbul’un önemli bölgelerinden biri olarak öne çıkmaktadır.

Projeye başlarken projenin yer aldığı arazi eğimiyle baş etmek amacıyla paralel eğim çizgileri referans kabul edilmiştir ve bu paralellikte projenin ana yolları belirlenmiştir. Daha sonra bir diğer konu olan sosyal yaşam konusu dikkate alınarak kullanıcıların birbirleri ile etkileşime geçebileceği, aynı zamanda yalnız kalıp kendini dinleyebileceği, sosyal ihtiyaçlarını giderebileceği, sadece bu konut bölgesinde sınırlı kalmayıp dışarıya açılabileceği, üretebileceği, ürettiğini başkalarıyla paylaşabileceği mekanlar tasarlanmıştır.
Çevrede alışveriş ihtiyaçlarının giderilebileceği alanların sayısı bir hayli az olmasından dolayı çevredeki insanlarında kullanımına açık olabilmesi adına alışveriş alanları girişe en yakın noktaya konumlandırılmıştır.
Proje alanının yeşille birleştiği noktada ise rekreasyon ve ortak tarım alanı düşünülmüştür. Rekreayon ve tarım alanı tasarlanırken bu alana da kullanıcıların ürünler yetiştirebilmesi, onları pazar kütlesinde satabilmesi, bulunan kafe alanında burada yetişen organik ürünlerle üretilen yiyecekleri tadabilmesi eylemleri ele alınmıştır. Bu eylemleri gerçekleştirebileceği kütlelerle birlikte ağaçların altında yürüyebileceği, vakit geçirebileceği alanlar tasarlanmıştır. Bu alan yoğunluktan uzaklaşılabilecek bir dinginlik alanı olarak düşünülmüştür.
Proje alanının merkez noktasında ise sosyal ve kültürel alan bir odak noktası oluşturmaktadır. Çeşitli aktivitelerin yer aldığı, kullanıcıların bir araya geldiği, tüm ihtiyaçların sağlanabildiği bir alan olarak düşünülmüştür.
Son odak noktası olarak restoran kütlesi arazinin vistası fazla olan, önü açık noktasına ve sosyal alanın yakınında konumlandırılmıştır. Bu alan restoran olmakla birlikte bir seyir terası olarak da kullanıcılara hizmet etmektedir.

Proje tasarım aşamasında daha sonra konut blokları yol güzergahı çevresinde konumlandırılmıştır. Yoldaki konumlanmaya göre yapı girişi alt kottan veya üst kottan giriş olarak değişiklik göstermektedir. Alt kottan girişlerde bodrum katta kapalı otopark tasarlanırken üst kot girişlerinde açık otoparka yer verilmiştir.

Konut planları çözülürken modüler bir sisteme gidilmiştir. Modüler kat planları tasarlanıp daha sonra bunların farklı biçimlerde bir araya gelmesiyle farklı büyüklüklerde ve tasarımlarda kütleler elde edilmiştir. Bu sayede yapılarda bir kullanım esnekliği, farklı kullanıcılara hitap etme durumu sağlanmıştır. Ayrıca farklı büyüklüklerde ve tasarımlarda kütleler elde edilmesiyle araziye yerleşim daha esnek olmuştur. Modüler sistemin temel amaçlarından diğeri ise ekonomik olarak dinamik bir silüet elde etmektir. Farklı birimlerle oluşan farklı kütlelerin cephe tasarımlarında farklılıklar olmasıyla birlikte aynı yapının tekrar etme tekdüzeliğinden uzaklaşılmıştır. Bağlamın konut dokusu paralelinde heyecanlı ve dinamik bir silüet elde edilmiştir.

Konut alanları ve odak alanlarının yerleştirilmesiyle birlikte geriye kalan kullanılabilir alanlar ise ara mekanlar olarak tanımlanıp çocuk oyun alanları, kafe, amfi gibi işlevlerle donatılıp kullanıcıların olasılıklar kullanıma mekanlarına sunulmuştur.
Proje alanı çevresindeki yeşil dokunun zedelenmesinden uzak durulup bu dokuyu destekler nitelikte projede yeşil alanlara, ağaçlara bitkilere sıkça yer verilmiştir. Proje alanı çepheri de ağaçlandırılarak gelecekteki oluşabilecek gürültülere bir izolasyon olması hedeflenmiştir.
Projenin yapımında betonarme ve hafif çelik sistemler düşünülmüştür. Hafif çelik sistemlerin diğer sistemlere göre çevreye olan duyarı konusu dışında proje şantiyesinin hızlı bir şekilde ilerletilmesi sonlandırılması adına bu sistemler tercih edilmiştir. Betonarme istinat ve bodrum kat çalışmaları ile eş zamanlı olarak hafif çelik sistemlerin prefabrikasyonu öngörülmüştür ve betonarme çalışmaların ardından hafif çelik sistemlerin alanda entegrasyonu gibi bir süreç öngörülmüştür. Ayrıca modüler plan çözümü de hafif çelik üretim sistemini hızlandıracağı öngörülmüştür.

Projenin bir diğer konusu olarak sürdürülebilir çözümlerin projede yer almasına önem gösterilmiştir. Çatıda fotovoltaik paneller ve güneş enerji panelleri bulunaktadır. Ayrıca projede yağmur suyu toplama ve gri suyu arıtma sistemlerin yer alması öngörülmüştür. Toprak altı ısıtma ve soğutma sistemleri de projeye entegre edilmiştir. Projenin cephelerinde kullanılan malzemeler ise proje bağlamı dokusu paralelinde doğal taş ve ahşap olmuştur.